Łęki Dukielskie 2025-04-13

„Odwaga jest to wiedza o tym, czego się bać trzeba, a czego nie trzeba”. To powiedzenie Platona, zastosowane wobec postępowania Piłata, uświadamia nam, że nie miał on odwagi przeciwstawić się zajadłym żądaniom tłumu. On oczywiście nie znał mesjańskich pism proroków żydowskich i nie mógł przewidzieć, że stanie się narzędziem historii, jaką wyznaczy śmierć i zmartwychwstanie Jezusa z Nazaretu. Jednak nie znalazł Piłat w sobie odwagi na tyle, by być skutecznym w obronie oskarżonego przez Żydów Jezusa. Trzykrotnie wyraził swe przekonanie, że nie znajduje w Nim żadnej winy (Łk 23,4.14.22). Mimo to nie miał odwagi, by odmówić skazania Go. Zdarza nam się to stosunkowo często: jesteśmy o czymś przekonani, ale różnego typu uwarunkowania i zależności stają silniejsze, niż nasze przekonanie. Jest to smutne zwłaszcza, gdy chodzi o drugiego człowieka. Stanąć w obronie skrzywdzonego udaje się tym, którzy znajdą w sobie odwagę do rezygnacji ze swojego wygodnictwa.

Czy naprawdę wiemy, czego należy się bać? Jezus bał się męki, tak po ludzku, ale ostatecznie podjął ją z odwagą, nie rezygnacją. Odwagą napełniła Go świadomość, że Ojciec nie opuści swego Syna w tak kluczowym momencie, choć miał doświadczenie ciemnej nocy, poczucie opuszczenia. Nas również Bóg nie opuści, gdy pozwolimy sobie na rezygnację z własnej wygody, na wyjście ze strefy komfortu dla większej miłości: dla drugiego człowieka, dla ważnej sprawy, itp. Tego możemy być pewni, bo „kto straci swe życie z mego powodu, ten je znajdzie” (Mt 10,39). Ponadto, Jezus mówił: „Nie bójcie się tych, którzy zabijają ciało, a potem nic więcej uczynić nie mogą. Pokażę wam, kogo się macie obawiać: bójcie się Tego, który po zabiciu ma moc wtrącić do piekła. Tak, mówię wam: Tego się bójcie!” (Łk 12,4-5). Często słyszymy o heroicznych czynach ludzi, którzy z odwagą walczą o wolność swojego kraju i nie obawiają się poświęcić swojego życia dla przyszłości ojczyzny. Podziwiamy ludzi sprzeciwiających się złu i kłamstwu. Podziwiamy ich niezłomność. I właśnie z taką samą determinacją winniśmy walczyć ze złem, które zakorzenia się w nas, bo jesteśmy grzesznikami i potrzebujemy odważnego uznania, kto jest naszym największym wrogiem. Jezus Chrystus pokazał nam, że modlitwa to największe umocnienie, gdyż „w godzinie pokusy duch nasz jest w rozsypce, a nasze myśli rozbiegają się” (św. Efrem). Tylko w Bogu jest nasza siła.

Odwaga milczenia, gdy współrozmówcy zależy tylko na wykpieniu i poniżeniu, to wymierny dowód tego, że Jezus nie bał się Heroda. Nie dał się wciągnąć w jego rozgrywki, nie odpowiedział na żadne pytanie. Wiedzieć kiedy milczeć – to cenna wiedza dla każdego z nas. Często więcej mówimy niż milczymy w sytuacjach skrajnych, czy upokarzających. Nie jesteśmy w stanie ocenić często skutków naszego milczenia, czy było ono korzystne czy też nie. Z pewnością więcej zła przynoszą złe, kłamliwe słowa. „Niech wasza mowa będzie: Tak, tak; nie, nie. A co nadto jest, od Złego pochodzi” (Mt 5,37).

Męka Pańska w przekazie Łukasza obfituje w akty miłosierdzia. Jezus nie jest ukazany w takim opuszczeniu i osamotnieniu, jak w opisie Marka. W Ewangelii wg św. Łukasza, Jezus uzdrawia ucho sługi najwyższego kapłana (22,51); przemawia też do lamentujących kobiet (23,28), pocieszając je i nie skupiając się na sobie. Modli się za tych, którzy Go krzyżowali, ale też za tych, co w swej nieświadomości lub zwykłej ciekawości towarzyszą tej masakrze (23,34). Tłum, stojący pod krzyżem, bije się w piersi, ma poczucie żalu, wstydu, grozy, wyrzutu sumienia (23,48). Jezus wcześniej przemawiał do tłumów, rozmnażał dla niego chleb, nie jest on więc jakąś bezładną, anonimową masą ludzką. Jezus swym miłosierdziem ogarnia tłum, nawet z wyżyn krzyża.

Szczególnie okazuje miłosierdzie łotrowi, obiecując raj „jeszcze dzisiaj” (23,43). Odwaga i determinacja tego „dobrego łotra” pokazują jak bardzo możemy liczyć na miłosierdzie Boga i oczekiwać Jego działania w naszej sprawie. Jezus, w wydarzeniach towarzyszących Jego śmierci, objawia miłujące oblicze Ojca, który z miłości do człowieka uniża się w osobie Jezusa Chrystusa do końca. Znamienne, że ostatnie słowo Jezusa z krzyża, w tej Ewangelii, nie jest wołaniem w opuszczeniu, ale synowskim: „Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha mego” (23,46). W tekście oryginalnym Jezus „wołaniem wielkim” te słowa skierował do Ojca. Zadziwiające, że miał jeszcze tyle siły, nim oddał ostatnie tchnienie. Ostatni akord Jego życia, to miłosierne spojrzenie na człowieka i ufne poddanie się Ojcu. Nasze zbawienie dokonało się przez krzyż i cierpienie, ale blask zmartwychwstania ośmiela naszą wiarę w to, że żyć będziemy wiecznie. Panie, udziel mi odwagi w przyjmowaniu cierpienia i krzyża. Naucz mnie rozumieć, że męka trwa każdego dnia, gdyż każdego dnia muszę nieść swój krzyż… z Tobą (Łk 9,23), bo przecież nigdy nie jestem sam.

s. Kinga Walkowiak
 „Koinonia św. Pawła”